Het Mediaforum

Pete Hegseth, de beoogd Defensieminister van de toekomstige president van Amerika, wordt vanuit allerlei hoeken beschuldigd van wangedrag. Zo kwam The New Yorker met een verhaal dat de voormalige Fox-presentator regelmatig dronken op het werk verscheen en een vrouw hebben afgekocht in een seksueel misbruikzaak. Ook The Wall Street Journal en NBC News deden onderzoek en stuitten op soortgelijke verhalen. De nominatie als Defensieminister lijkt nu wel heel erg onder druk te staan. "Als het uit de linkse hoek komt, wordt er gezegd: zie je wel, jullie zijn op jacht naar de Republikeinse kandidaten", meent journalist Ward Wijndelts. Maar in alle onderzoeken zijn het juist Republikeinen en Fox News-consorten die uit de doeken doen welk gedrag Hegseth vertoonde. "Wat ik wel jammer vind aan die primaire reactie van de burger op de journalistiek, is dat ervan uitgegaan wordt dat we die partij stom vinden en dan zo lang doorgraven tot we iets vinden wat niet in orde is. Je gaat met een open vizier kijken wat er aan de hand is", gaat Wijndelts verder. Volgens programmamaker Nadia Moussaïd spelen politieke partijen hier vervolgens ook weer op in. "Het kan geen kwaad om het beter uit te leggen dat dit de principes van de journalistiek zijn. De vraag is of je de doelgroep bereikt die je wil bereiken." Inmiddels zou Trump zijn oog op voormalige presidentiële tegenstander Ron DeSantis hebben laten vallen als kandidaat-Defensieminister.

Volgens NSC-mediawoordvoerder Aant Jelle Soepboer moet de code voor de journalistiek worden herzien. Deze zou niet meer in lijn zijn met de huidige praktijk. Soepboer meent namelijk dat er disproportioneel veel aandacht is geweest voor het item dat PowNed maakte over het Sunneklaasfeest op Ameland. "Ga je alsjeblieft vanuit Den Haag bemoeien met dingen die ertoe doen. Blijf van onze journalistieke onafhankelijkheid af", reageert Roos Moggré, presentatrice en columnist. "De journalistieke onafhankelijkheid moeten we echt aan vasthouden, maar we moeten het ook hebben over het toezicht van het publieke bestel." Daarom pleit Moggré voor beter toezicht op de media. Volgens columnist Roos Schlikker is de bemoeienis van Den Haag een vorm van "populisme" en mag de pers "best hard terugbijten" wanneer politici discussiëren over journalistieke inhoud. "Blijf daar met je poten van af." Moggré vreest voor een "glijdende schaal". "Als er echt inmenging komt, gaan journalisten onderuit en kunnen we ons werk niet meer doen. We moeten het heel serieus nemen."

In het programma Buitenhof ging Twan Huijs in gesprek met oud-bondskanselier Angela Merkel. De Duitse politicus heeft haar boek Vrijheid uitgebracht en doet de ronde bij de nieuwsprogramma's. Journalist en interviewer Frénk van der Linden vond het een 'degelijk gesprek’ tussen de twee, waarbij de belangrijke punten werden aangestipt, maar werd niet verrast door het interview. "Het is ook moeilijk om dat te doen als je tien onderwerpen wil behandelen in 30 minuten", erkent Van der Linden. "De keuze om het oppervlakkig te houden, vind ik jammer bij dit soort unieke mensen." Zo had Van der Linden graag Merksel standpunten over Oekraïne, Zelensky en Poetin willen horen, omdat Duitslands positie in dat conflict cruciaal is. "Mijn interesse zou die kant op zijn gegaan." Ook presentator Mandy Woelkens heeft 'niet nieuws' gehoord. "Dit had ik ook bij ieder ander interview kunnen horen." Dat zou ermee te maken kunnen hebben dat Merksels uitgeverij van tevoren bepaalde onderwerpen heeft afgekaatst. "Je hoopt op iets spectaculairs of een ontroerend moment, maar dat kan niet altijd", concludeert Van der Linden.

Een NRC-stuk en een BOOS-uitzending tonen het wangedrag van Feyenoord-supporters en de verwevenheid van die hooligans met de club. Het resultaat voor de journalisten is niet alleen een sterke productie, maar ook een lading bedreigingen aan hun adres. Paul Römer, oud-directeur televisie en radio Talpa, schrok hiervan. "Hoe een kleine groep in staat is om zo'n een club in een wurggreep te houden door middel van intimidatie. Dat gaat ver." Ook liet het voor Römer de onmacht van de directies, gemeentes en overheden zien, om dit soort groepen aan te pakken. "Dat vond ik shockerend." De oud-directeur noemt het in beeld brengen dapper van Hofman en ieder die meewerkte. "Dat is natuurlijk niet zonder gevolgen, want intimidaties zullen ongetwijfeld naar een hoogtepunt gaan.' Michelle Salomons, onderzoeksjournalist Investico, stelt dat je dit soort items als freelancer toch minder aan zou pakken. "Dan sta je er vaak wel alleen voor." Een afweging die je daarbij maakt zegt Spraakmaker Ilvy Njiokiktjien, fotograaf op freelance basis. "Ik heb zelf ook wel eens een opdracht bij een Feyenoord huldiging afgeslagen, omdat ik wist dat het er zo ruig aan toe ging."  Verder hebben we het over een interview in NRC met de Franse mediahistoricus Alexis Lévrier en over de NTR waar de voltallige Raad van Toezicht is opgestapt. Eveline van Rijswijk van het Taalteam sluit het mediaforum af. Aan tafel zitten Paul Römer, Michelle Salomons en Spraakmaker Ilvy Njiokiktjien.

Er lijkt zich een fenomeen te ontpoppen. De afgelopen periode duiken er steeds berichten op over middelbare scholen die bedreigd worden, sluiten om die reden soms zelfs hun deuren, en enige tijd later blijkt het te gaan om een minderjarige die de dreiging deed. Ook opvallend: in twee van de drie gevallen ging het om minderjarige meisjes. Maar vervolgens wordt er niets meer bekendgemaakt over deze voorvallen. Volgens Aimee Kiene, chef van Volkskrant Magazine, is het "wonderlijk" nieuws. "Ik ben geïnteresseerd in de drijfveren van deze meisjes", zegt Kiene. "Het zijn pubers. Die doen wel meer gekke dingen. Je kunt je ook echt afvragen hoeveel gewicht je hieraan moet hangen." Onder andere via social media worden dit soort bedreigingen verspreid door de minderjarigen, wat voor Kiene de vraag oproept of daar niet meer aandacht naartoe moet. "Wat nou als er wel een echte dreiging tussen zit? Het zijn meisjes van 13, maar wat als het wel een echte dreiging is?" vraagt Jan Slagter, directeur van Omroep MAX, zich af. Ook hij pleit voor meer ouderlijk toezicht op het telefoongebruik van jongeren. "We moeten hier grip op krijgen als ouders", stelt Kiene. "De politie komt achter je aan, je kunt dit niet zomaar doen. Het heeft consequenties."  Verder hebben we het over een Japanse documentaire, een loszittend kleed en de 3,6 miljoen euro die extra naar de NPO gaat om een veilige werkomgeving te bevorderen. Aan tafel zitten Jan Slagter, Aimée Kiene en Spraakmaker Rudy van Belkom

De commissie Van Rijn kwam tien maanden geleden met een stevig rapport over grensoverschrijdend gedrag bij de publieke omroep. In een nieuw rapport stelt Mariëtte Hamer, de regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld, dat het beeld van hoe het nu gaat 'wisselend' is. Er kan een hoop beter en er gaan dingen doen, maar Hamer vreest dat de aandacht voor dit thema verslapt, mede door de geplande bezuinigingen op de publieke omroep. "Binnen de journalistiek is het lang geweest: voor jou tien anderen. Je moet van goeden huize komen en daar zit veel 'willen' bij", verduidelijkt Karen Elshuis, voormalig adjunct-hoofdredacteur van het AD. "Als er steeds minder plekken zijn, steeds meer concurrentie komt en wil vasthouden aan je baan, ben je misschien geneigd om grenzen over te gaan." Nadia Moussaïd, presentator en programmamaker, vindt dat de aandacht moet gaan naar veiligheid. "Pas als je je veilig voelt, durf je je mond open te trekken. Als je een tijdelijk contract hebt of zzp'er bent, doe je dat niet." Met redacties vol freelancers en seizoensgebonden programmering ontstaat er geen continuïteit, zegt Moussaïd. "Hoe kun je dan een cultuurverandering voor elkaar krijgen? Het zorgt voor ontzettend veel onzekerheid en stress." Elshuis stelt dat het niet alleen het systeem is, maar ook hoe er met elkaar omgegaan wordt. "Ik denk dat er continuïteit en veiligheid moet komen, evenals toezicht", concludeert Moussaïd.

Jurgen Nobel, staatssecretaris Participatie en Integratie namens de VVD, sprak een paar dagen na het geweld tegen Israëliërs in Amsterdam op 7 november van een 'integratieprobleem' omdat 'een groot deel van de islamitische jongeren' de Nederlandse normen en waarden niet zouden onderschrijven. Nobel geeft aan zich te streng te hebben uitgesproken na de rellen, maar neemt zijn uitspraken niet terug. De staatssecretaris benoemt ook dat hij niet 'een hele groep' over één kam wilde scheren. Volgens journalist Haroon Ali introduceren politici als Nobel op deze manier woorden in de samenleving en is dat "schadelijk." Bovendien zou het volgens Ali afleiden van waar het over zou moeten gaan. "Niemand heeft het meer over beleid. Wat doen we vanuit de politiek om de problemen, die er heus wel zijn, aan te pakken?" Sarah Sylbring, hoofdredacteur van de VPRO, blijft zich verbazen over deze discussie. "De woorden zijn al uitgesproken, het doet er niet meer toe. Dat 'onze normen en waarden', welke zijn dat? Ik heb niet dezelfde normen en waarden als Wilders en dat houd ik graag zo."

Na een periode van flink veel beroering in de politiek was het afgelopen weekend tijd voor partijcongressen van verschillende partijen.De partij waarbinnen wellicht de meeste beroering was de laatste tijd, was de NSC. Zij hield haar congres in een verlaten meubelgroothandel in Nieuwegein. Politiek commentator Kees Boonman was erbij. "Het had wel iets CDA-achtigs", zegt Kees Boonman, politiek commentator. Al had hij inhoudelijk vuurwerk verwacht. "En dat heb ik niet echt gehoord." Arjen Fortuin, ombudsman van het NRC, zag bij het congres wel wat hij had verwacht. Een enige manier voor NSC-leden om de aanval te starten is, volgens Fortuin, toch door op Omtzigt te vuren. "Je kunt geen klein bommetje gooien, het knalt meteen." Omtzigt sprak in zijn toespraak over een 'existentiële leegte'. Volgens Spraakmaker, schrijver en politicoloog Kiza Magendane illustreert de 'existentiële leegte' waar het politieke midden zich in verkeert. Magendane stelt dat het zwakke midden de aanleiding is tot de politieke crisis die het kabinet ervaart.

Wereldnieuws met grote symbolische waarde dat elke journalist bezig hield gisteren: Het arrestatiebevel tegen Netanyahu. Hoe doe je verslag, zonder mee te gaan in symboliek en frames? Ook bespreken we de mediamomenten van Frénk van der Linden en Bas van Sluis. We besluiten het Mediaforum met het Taalteam met Kiki Schippers.

Pieter Omtzigt maakte gisteren zijn rentree in de Tweede Kamer. NSC, de partij waar Omtzigt fractievoorzitter is, heel een tumultueuze periode achter de rug, waarbij drie staatssecretarissen hun post hebben verlaten. Joost Oranje, coördinator journalistiek bij Nieuwsuur en NOS Nieuws, heeft "grote twijfels" of Omtzigts terugkomst voor rust zal zorgen binnen de partij. "Het is ingewikkeld. Het is een persoonlijk iets, daar moet je compassie mee hebben. Aan de andere kant is het de Haagse arena en dat is niet niets." Ingrijd Spijkers, hoofdredacteur bij Omrop Fryslân, vraagt zich af hoe werkbaar deze situatie zal zijn voor NSC. "Communicatie is van essentieel belang." Oranje vreest voor het ergste voor de partij. "Met deze leider, in deze toestand en dit verleden, denk ik dat we aan het begin staan van heel veel moeilijkheden." Omtzigt heeft ook al aangegeven dat zijn tijdelijke vervanger Nicolien van Vroonhoven voorlopig de pers te woord staat. "Je kunt niet verwachten dat parlementaire journalistiek op de handrem gaat", reageert Oranje. Er is ook nogal wat gesteggel na 'bronnen' die lekten dat er racistische uitspraken waren gedaan tijdens de ministerraad. Dat blijkt nu niet helemaal te kloppen, die bronnen hebben overgenomen wat ze gehoord zouden hebben van journalisten. "De spin draait door in Den Haag", stelt Oranje.